-
1 dies
1. diēs, ēī (арх. gen. diē P, Sl, V и diī V) m., f. (в pl. тк. m.)m.1) деньpostero die C, postera die Sl, altero die и postridie ejus diei Cs на — другой деньdiem ex die expectare C и diem de die prospectare L — со дня на день ожидатьhesterno (hodierno) die C etc. — вчера (сегодня)multo die Cs (ad multum diem C или ad multum diei L) — до позднего дневного часаad diem secundo vel tertio Treb — два-три раза в деньbis in die C и bis die CC — дважды в деньdiem noctemque Cs, dies noctesque C и nocte dieque M — день и ночь (круглые сутки, беспрерывно); d. ( или d. natalis C и d. natalicius M) день рождения (d. meus C)plurium dierum hiems PJ — буря, длившаяся (длящаяся) ряд днейd. supremus O, Nep etc. — день смерти (смертный час)obire diem supremum Nep (suum C), obire diem Nep или diem fungi Just — умереть2) время (d. levat luctum C; тж. d. adĭmit aegritudinem Ter)ante (suam) diem V — прежде времени, безвременно или O до срокаpaucis illis diebus C — на этих днях, несколько дней тому назадdie aliquid vendere Cato — продать что-л. вовремя3) погода (d. tranquillus PM); климатические условия (sub quocumque die Lcn)4) свет ( non cernitur dies PM)5) дневной путьdierum plus triginta in longitudinem patere L — простираться на тридцать дней пути с лишком6) дата, число ( epistulae C)2. f. преим. (у C всегда)1) срокdiem dare (dicere) C, Cs — назначить день, срокemere aliquid in diem Nep или die caecā Pl — покупать что-л. в кредитd. pecuniae C, L и d. solutionis Dig — срок платежаd. annua C — годичный срок (платежа)aliquā die Pt — в какой-л. день, когда-нибудь2) отсрочка, передышка ( postulare perexiguam diem C) -
2 in
(praep.) 1) в, а) на вопрос: где? на ком? куда? deponere in aede (см. s. а); ип flumine factum (1. 1 § 11 D. 43, 12. 1. 1 § 4. 1. 7 § 5 D. 43, 24. 1. 1 § 2 D. 47, 9. 1. 23 pr. 25 pr. D. 48, 5);succedere in jus, locum etc. (см. succed.);
conferre in aliquid s. aliquem (см. s. 4. 5);
imputari in quartam etc. (см. imputare s. 1. 1. 7 § 5 D. 40, 12. 1. 6 D. 4, 1. 1. 5 D. 1, 6);
esse in causa aliqua, in potestate, servitute etc. (см. esse s. c.);
in adoptionem dare, habere;
in adoptione esse (см. adoptio);
in possessione esse;
in possessionem mittere (см. possidere);
in eo esse, ut etc. (1. 44 D. 2, 14. 1. 30 § 2 D. 29, 2. 1. 24 D. 42, 8);
in difficili esse (1. 29 § 15 D. 28, 2);
in pendenti, suspenso esse (см.);
in rebus humanis esse (см. humanus);
esse in facultatibus, dote etc. (см. esse s. g.);
in bonis habere (1. 73 pr. D. 35, 2);
b) для обознач. времени а) = intra, в, в течение = intra (1. 1 § 9 D. 38, 9), напр. ita data conditione: illud facito in diebus, in biduo conditionem impleri oportet (1. 217 § 1 D. 50, 16. 1. 3 § 11 D. 40, 7. cf. l. 40 pr. D. 18, 1. 1. 8 D. 2, 12. 1. 29 pr. D. 28, 2. 1. 2 § 6 D. 28, 6);
b) при определ. момента, минуты, в, во время (1. 78 § 2. 1. 91 § 1. 1. 92 pr. D. 32. 1. 16 D. 39, 5. и. 53 D. 26, 7. 1. 6 § 1 D. 18, 1. 1. 32 D. 8, 3);
in praesenti, in praesentiarum (см. praesens s. 1. b);
in continenti (см. s. 2);
c) о cpoке, с которого напр. сделка подлежит исполнению, in diem vel sub conditione debitorem esse, deberi (1. 16 pr. D. 5, 3. 1. 14 D. 34, 3. 1. 27 pr. D. 40, 9);
stipulari (1. 22 D. 44, 7. 1. 8 § 1 D. 46, 2. 1. 5 eod. 1. 43 § 1 D. 23, 3. 1. 44 § 1 D. 44, 7. 1. 16 § 5 D. 46, 1. 1. 12 § 2 D. 20, 4. 1. 73 § 4 D. 35, 2. 1. 8 § 1 D. 46, 2. 1. 49 D. 35, 1. cf. 1. 41 § 15 D. 40, 5. 1. 6 § 6. 1. 22 § 2 D. 36, 1. 1. 22 D. 28, 7. 1. 55 § 1 D. 36, 1. 1. 62 pr. D. 28, d);
in diem addicere (см. s. 2); 5) тк. для обозн. прекратительного срока, когда определяется конец времени, по которое юридическое действие или обязательство должно существовать = ad s. 4. а.напр. in advintum (=usque ad adv.) successoris jus dicere debet proconsul (1. 10 pr. D. 1, 16);
in Calendas Julias precario possidere (1. 12 pr. D. 43, 26. 1. 56 § 4 D. 45, 1. 1. 3 § 4 D. 43, 30. 1. 57 D. 24, 1. 1. 58 pr. D. 36, 1. cf. 1. 40 D. 22, 1. 1. 7 § 15 D. 26, 7. 1. 15 § 1. 2 D. 39, 2. 1. 10 D. 46, 5. 1. 9 § 1. 1. 24 § 2 D. 19, 2. 1. 8 § 3. 4 D. 2, 15. 1. 12 pr. C. 3, 33); иногда показывает меру, ип tantum, it;
in totum, in assem, in infi. nitum (см.);
2) между, в числе, creditores habere, in quibus et Sejum (1. 67 § 2 D. 12, 6. 1. 73 § 1 D. 50, 17. § 9 J. 2, 10). 3) на, для (цель), in hoc accipere, ut etc. (1. 31 § 2 D. 39, 6. 1. 39 D. 4, 3. 1. 13 D. 40, 2);in totam, omnem causam se obligare etc. (см. causa s. 4. b.).
legare in hoc (1. 14 § 1 eod. 1. 8 § 15 D. 2, 15);
in fraudem alicuius facere (см. fraus s. 3. 4);
4) касательно: in rem pacisci (1. 27 D. 2, 14);ludere in pecuniat, играть на деньги (1. 2 § 1 D. 11, 5).
in portionem legatorum pacisci (1. 73 pr. D. 35, 2);
5) против, imperium habere in aliq. (1. 3 D. 1, 18. 1. 10 pr. D. 2, 11. 1. 3 § 2 D. 2, 12. 1. 3 § 5 D. 23, 5. 1. 7 D. 22, 3. 1. 1 § 19. 27. 1. 2. 3 D. 48, 18);in litem jurare (см. lis s. 2. 1. 5. 8 D. 1, 6. 1. 27 pr. D. 2, 14. 1. 17 D. 2, 15. 1. 25 pr. D. 3, 3. 1. 31 § 1. 1. 34 D. 3, 5. 1. 29, D. 29, 1. 1. 88 D. 50, 16. 1. 69 § 3 D. 21, 2. 1. 8 § 3 D. 4, 2. 1. 58 D. 2, 14. 1. 55 eod.).
6) на, no, сообразно, in pedes singulos dare, in pedes mensurasve praestare (1. 30 § 3. 1. 36 D. 19, 2);valere in aliq. (1. 17 § 5 D. 2, 14).
7) in mortem (еще после смерти) mquisitionem extendere (1. 4 § 4 C. 1, 6).dividere in capita, stirpes (см. caput s. 2. 1. 31 C. 9, 9).
См. также в других словарях:
adjournamentum est ad diem dicere seu diem dare — /ajarnamentam est ae(d) dayam disarey syuw dayam derey/ An adjournment is to appoint a day or give a day. Hence the formula eat sine die … Black's law dictionary
adjournamentum est ad diem dicere seu diem dare — /ajarnamentam est ae(d) dayam disarey syuw dayam derey/ An adjournment is to appoint a day or give a day. Hence the formula eat sine die … Black's law dictionary
adjourner — aucun, Diem alicui dicere, Diem illi dare, vel dicere, Citare, Exhibere reum. Adjourner quelqu un pour venir se defendre et purger, Ad causam dicendam euocare. Fay moy adjourner, Lege agito, B. ex Terentio. Faire adjourner, Iudicium dictare,… … Thresor de la langue françoyse
VAS, ADIS — Varroni, de L. L. l. 5. dictus est, qui pro alieno vadimonium promitiebat. Consuetudo enim erat, cum reus parum esset idoneus in certis rebus, ut pro se alterum daret. Paulus ex Festo Vadem interpretatur Sponsorem datum in re capitali: quam… … Hofmann J. Lexicon universale
bailler — Bailler, Attribuere, Conferre, Erogare, Praebere, Propinare, Tradere, Transcribere, Tribuere. Semble qu il vienne de {{t=g}}ballô,{{/t}} id est mitto, Car celuy qui baille, emittit a se. Bailler et delivrer, Praestare, dare. Bailler à louage, ou… … Thresor de la langue françoyse
Liste de locutions latines — Cet article contient une liste de locutions latines présentée par ordre alphabétique. Pour des explications morphologiques et linguistiques générales, consulter l article : Expression latine. Sommaire A B … … Wikipédia en Français
assigner — Assigner, act. acut. Signifie, tantost donner et prendre jour ou heure et lieu, où quelque chose doit estre traitée, selon ce on dit, Assigner aucun par Sergent par devant un Juge, à tel jour ou heure, Diem locumque quo se quis Iudicio sistat, ei … Thresor de la langue françoyse
DIES — I. DIES Nicanoris, Festum Iudaeorum, de quo infra in voce Iudith. Diespiter, Iuppiter, quasi diei, i. e. lucis pater, uti Macrob. interpretatur. Hostat. l. 1. Carm. od. 34. v. 5. Namque Diespiter Igni corusco nubila dividens. Et idem l. 3. Carm.… … Hofmann J. Lexicon universale
prendre — Prendre, Accipere, Acceptare, Capere, Captare, Excipere, Prendere, Prehendere, Comprehendere, Percipere, Sumere, Desumere. Prendre et appliquer à soy, Asciscere. Prendre en sa main quelque chose, Inuolare. Prendre en cachette, Surripere. On n en… … Thresor de la langue françoyse
tesmoing — Tesmoing, Testis. Tesmoing privé et sçachant l affaire d autruy, Conscius. Tesmoing qui a veu ce qu il raconte, Oculatus testis. Tesmoings qui pressent fort un accusé, et qui luy maintiennent en barbe le cas, Testes acerrimi. Tesmoing veritable,… … Thresor de la langue françoyse
Gott — 1. Ach du grosser Gott, was lässt du für kleine Kartoffeln wachsen! – Frischbier2, 1334. 2. Ach Gott, ach Gott, seggt Leidig s Lott, all Jahr e Kind on kein Mann! (Insterburg.) – Frischbier2, 1335. 3. Ach, du lieber Gott, gib unserm Herrn ein n… … Deutsches Sprichwörter-Lexikon